GPS چیست؟
GPS سیستمی است که با استفاده از آن می‌توان موقعیت محل را تشخیص داد. هم‌اکنون GPS از ۳۱ ماهواره که هر روز دوبار زمین را دور می‌زنند، و هزاران هزار گیرنده تشکیل شده است. برای استفاده از این سامانه نیاز به پرداخت هیچ هزینه اشتراکی ندارید.
در سیستم موقعیت‌یاب جهانی، ماهواره‌ها مرتبا زمان و مکان ماهواره را برای زمین ارسال میکنند و دستگاه‌های گیرنده با استفاده از سیگنال حداقل ۴ ماهواره و محاسبه تاخیر ناشی از طی شدن فاصله ماهواره تا گیرنده می‌تواند موقعیت (طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع) و البته زمان دقیق را تشخیص دهد و البته هر چقدر تعداد این ماهواره‌ها بیشتر باشد دقت تشخصی موقعیت بیشتر می‌شود.
در سال ۱۹۷۸ اولین ماهواره‌های آزمایشی این سامانه GPS توسط وزارت دفاع امریکا به آسمان پرتاپ شد. در اوایل سال ۱۹۹۴ سامانه به پوشش کامل زمین با ۲۴ ماهواره دست یافت. در سال ۱۹۹۶ دسترسی عمومی به این سامانه آزاد شد. آخرین ماهواره GPS در ۱۵ مارس ۲۰۰۸ در مدار قرار گرفت.
این سامانه دارای دو درجه دقت است. دقت پایین برای کاربردهای معمولی و همگانی و دقت بالا برای ارتش امریکا و اعضای ناتو. در دقت معمولی میزان خطا حدود سه متر است ولی در دقت بالا این خطا حدود ۳۰ سانتی‌متر است. همچنین به دلایل امنیتی آمریکا تنها به تجهیزات GPSی اجازه صادرشدن می‌دهد که فقط در سرعت‌های کمتر از ۵۵۰ متر بر ثانیه و در ارتفاع کمتر از ۱۸ کیلومتر کار کنند. شاید جالب باشد بدانید این‌ها شرایطی است که موشک‌های دوربرد در آن عمل نمی‌کنند.
کاربردهای عمومی این سیستم عبارتند از:
- ناوبری: امروزه استفاده از GPS برای مشخص کردن موقعیت وسایل نقلیه روی نقشه و کمک به میسریابی بسیار عادی و روزمره شده است. بسیاری از گردشگران طبیعت برای مشخص کردن موقعیت خود و گم نشدن در جنگل‌ها و بیابان‌ها از GPS استفاده میکنند.
- تعیین فاصله و نقشه‌برداری: برای تهیه نقشه‌های دقیق و نشانه‌گذاری نقاط خاصی از زمین می‌توان از GPS استفاده کرد. نکته مهم در این امر این است که در صورت ساکن بودن GPS در یک نقطه پس از مدتی مقدار خطای رندوم که در اطلاعات GPSهای عمومی استفاده می‌شود همدیگر را خنثی کرده و دقت تعیین مکان بالا می‌رود.
- تعیین زمان دقیق: باید دانست که اساس کارکرد GPS بر محاسبه تاخیر زمانی ارسال سیگنال از ماهواره و دریافت آن توسط دستگاه GPS است، به همین جهت با استفاده از GPS می‌توان از ساعتی با دقت ساعت‌های اتمی تهیه کرد. یکی از استفاده‌های ساعت با دقت بالا در تشخیص محل قطع شدن و پاره شدن کابل‌های انتقال برق فشار قوی از طریق چک کردن فاصله زمانی بین دریافت دو سیگنال قطعی در دو ایستگاه انتقال نیرو است.
- و موارد متفرقه زیاد دیگر. مثلا امروزه دوربین‌های دیجیتال به این سامانه مجهز شده‌اند و به این وسیله محل تهیه عکس به همراه سایر اطلاعات مربوط به عکس ذخیره می‌شود.
با مراجعه به سایت www.GPS.gov می‌توانید اطلاعات کاملتری از استفاده‌های گوناگون از این وسیله مفید پیدا کنید.
در پایان شاید بد نباشد که بدانید با حدود یکصد هزارتومان می‌توانید یک GPS ساده برای خود از فروشگاه‌های لوازم فنی مهندسی (مثلا فروشگاه کالج در خیابان فرخی یزد!!!) تهیه کنید. دو مارک معروف در این زمینه Garmin و Magellan هستند.
دیدگاه
ارسال شده توسط: علی مدرسی | 3 جولای 2008 16:57
جالب بود. ممنون. اینگونه مطالب تکنولوژیک عمومی و کاربردی و توضیح ساده‌ای از مکانیسم‌های آن‌ها بسیار مفید و جذابه. اینکه یک کامپیوتر، اتوموبیل، جت، نیروگاه برق، تلفن همراه و … به زبان ساده چگونه کار می‌کنه و در آینده به چه شکلی در خواهد اومد همیشه وسوسه‌برانگیزه و دید ما را نسبت به اون، آینده و حتی زندگی تغییره می‌ده و در درون ما نوعی حس احترام برای تفکر و کار انسانی ایجاد می‌کنه. چیزی که خود می‌تونه به خلاقیت، ساخت و حتی تولید منجر بشه.
ارسال شده توسط: سلاله نقاش‌زاده | 3 جولای 2008 21:44
خیلی جالب بود. 🙂
ارسال شده توسط: حجت دانشجو | 4 جولای 2008 22:46
صادق خان اینم میگفتی که گوشیهای تلفن همراه جدید هم با نصب یک برنامه جانبی این قابلیت رو پیدا میکنند مثل گوشیهایN82
ارسال شده توسط: صادق نقاش‌زاده یزدی | 5 جولای 2008 07:37
گوشیهای جدید امکانات استفاده از GPS را دارند. برای استفاده از سیستم Navigation شما می‌تونید از برنامه‌های جانبی استفاده کنید. (نقشه ایران به صورت پیشفرض روی برنامه Nokia Map وجود ندارد، در مورد سایر Brandها اطلاعی ندارم)
یکی از معروف‌ترین این برنامه‌ها را شرکت Garmin عرضه می‌کند.
از محصولات شرکت نوکیا گوشی‌هایی مانند N95 , N96، ٔN82 و N78 دارای این قابلیت هستند.